można wymienić setki jezior z różnych stref klimatycznych, które powstają dosłownie na naszych oczach, np. tworzące się od obrzeży Antarktydy przez strefy wysokogórskie po Arktykę, jeziora na przedpolach recesyjnych lodowców i lądolodów, setki jezior powstających w dolinach rzecznych w wyniku przecięcia szyi meandrów, bardzo powszechne są też jeziora wytopiskowe, które "rodzą się" m.in. na powierzchniach sandrowych wskutek wytapiania brył martwego lodu, wreszcie nowo powstanie jeziora na skutek podparcia przepływu rzecznego przez osuwiska, które zatarasowały odpływ powodując spiętrzenie odpływających wód. Bardzo często zbiorniki takie powstały przy udziale człowieka, przy czym można wyróżnić w tym przypadku jeziora, które utworzyły się przez przegrodzenie