to perspektywa liryczna tylko, natomiast wielkie epopeje powieściowe, europejskie i amerykańskie XIX i XX stulecia, z Dostojewskim na czele, tworzone były w perspektywie społecznej radykalnie przemyślanej przez Marksa, obiecującego ostateczną zmianę złego świata na dobry.<br><gap><br>Później, już na początku XVI stulecia, mamy do czynienia z pierwocinami weneckiej komedii dell'arte, ze słynnym Ruzzante, aktorem i autorem. W jednym z jego najlepszych utworów pojawia się pierwowzór Arlekina, młody wieśniak, chytry i tchórzliwy, postać komiczna. Zdradziła go żona. Przyjaciel, równie tchórzliwy oportunista, zawsze skłonny do nikczemnych ustępstw, doradza ostrożność. Żona sprzedała się bowiem bogatemu panu weneckiemu, który bez skrupułów odebrał ją prawowitemu małżonkowi. Kupił