w wielu utworach spod znaku <name type="tit">science fiction</>. Już <name type="tit">Schron na Placu Zamkowym</> (1947) A. Ziemięckiego lokalizował akcję w Warszawie w 1980 roku - wielkiej metropolii, pławiącej się w dobrobycie <page nr=60> cywilizacji przemysłowej. Ludzie ery atomowej (1948) R. Gajdy, z akcją rozgrywającą się w drugiej połowie XXI wieku, są również pełne zachwytu dla techniki i wynalazków, choć autor sygnalizuje napięcia grożące katastrofą. Po 1956 roku do literatury wraca jednak sceptycyzm, a nawet pesymizm cywilizacyjny. <orig>Antyutopijny</> charakter mają opowiadania K. Borunia z tomu <name type="tit">Antyświat</>, <name type="tit">Katastrofa</> M. Kuczyńskiego, utwory K. Fiałkowskiego, J. A. Zajdla, A. Czechowskiego, Cz. Białczyńskiego. Góruje niepokój, czy człowiek dorósł psychicznie i etycznie