historię, lecz jak gdyby z ukrycia, niedostrzegalne w obiektywnej wymowie faktów. I humanitarysta ma swoją rację równając zbrodnie i kary, sprowadzając krzywdy ludzkie i cierpienia do wspólnego mianownika. W historii rzeczywiście nic się mimo niepowtarzalności faktów nie zmienia. Zmieniają się tylko kulisy, dziwny świat, w którym poprzez wieki człowiek się tłucze od nieba do piekła. I tylko odmienność intencji, które raz inkwizytorowi w imię miłości bliźniego i w trosce o zbawienie jego duszy kazały rzucać na stos heretyka, kiedy indziej w imię wyższości rasy niemieckiej czynią z współczesnego Niemca gorliwego tępiciela, jak Ty mówisz "podludzi", tylko świadomość tej rozpiętości świata kulis