Nie można nie doceniać faktów. Mają one swoją wymowę i cierpienia Albigensów wyrzynanych pod pięknym niebem Prowancji - liczą się tak samo, jak cierpienia mordowanych przez gestapowców Żydów. Tortury Inkwizycji niosły męczarnie nie inne od tych, których doświadczali uczeni krakowscy w obozie w Oranienburgu. A w imię czego się męczy i torturuje, to sprawa drugorzędna, pozwalająca co najwyżej w bardzo podejrzanym świetle postawić ideję, która w zakresie działania podobne metody nie tylko stosuje, lecz szuka dla nich sankcji i usprawiedliwień. Konsekwentny humanitarysta nie może zająć stanowiska innego. Lecz czy nie nurtowały Cię nigdy podejrzenia, gorzkie, na pewno gorzkie, że ów konsekwentny, bezkompromisowy