te odmiany gatunku podejmują (nie bez czytelniczego sukcesu) literaci drugiego planu.<br> Ani wypadki sierpniowe, ani nawet stan wojenny nie wpłynęły w zasadniczym stopniu na losy polskiej powieści. W historii najnowszej są to daty kluczowe, lecz w historii gatunku okażą się przypuszczalnie o wiele mniej istotne niż cezura 1956 roku. Moc truchleje Janusza Głowackiego pozostaje odosobnioną próbą reakcji na burzliwą teraźniejszość Sierpnia '80. Istotniejsze od tej pozycji są niewątpliwie Rozmowy polskie latem roku 1983 Jarosława Marka Rymkiewicza - literacka riposta na ogłoszenie stanu wojennego. Co prawda niektórzy wolą nazywać tę książkę, integralnie związaną ze światem wyobraźni poetyckiej autora, bardziej poematem dygresyjnym niż powieścią