i nadziei. Wina i nadzieja wyzwolenia od winy - to dwa doznania, których jedyną pełną racją jest czucie wartości: tych, które zostały naruszone, tych, które trzeba od nowa urzeczywistnić, a przede wszystkim tej, którą dla samego siebie jest sam człowiek.<br>Gdybyśmy chcieli teraz jednym zdaniem odpowiedzieć na pytanie o istotę "człowieczeństwa", trzeba by powiedzieć: wymiar człowieczeństwa otwiera się w człowieku dzięki odczuciu aksjologicznego Ja i współdanemu z tym odczuciem doświadczeniu świata zewnętrznego w jego aksjologicznym wymiarze.<br><br>*<br><br>Na zakończenie chciałbym krótko dotknąć jeszcze jednej sprawy. Zachodzi pytanie, jaki jest stosunek zarysowanych we współczesnej filozofii koncepcji człowieka do tego, co pozostawiła nam w spadku klasyczna