żadną inną masakrą"</> (Zygmunt Bauman), <q>"wydarzenie wyjątkowe, bez precedensu w dziejach"</> (Henryk Grynberg), <q>"wydarzenie, które nigdzie nie znajduje sobie równych"</> (Robert Mc Afee Brown).<br><br> Elie Wiesel pisze, że <q>"wydarzenie masowego mordu na narodzie żydowskim ma centralne miejsce w naszym życiu i w historii świata"</>, zaś Lucy S. Dawidowicz stwierdza, że <q>"tysiącletnia historia osiąga kulminację w rzezi 6 milionów Żydów"</>, nazywając Holocaust <q>"punktem centralnym procesów historycznych"</>.<br><br> Owa absolutna unikalność zjawiska sprawia, że wymyka on się dotychczasowym narzędziom poznawczym historyka. Michael Marrus stwierdza, że <q>"Holocaust znajduje się gdzieś poza historią z racji swej najdonioślejszej rangi"</>, wobec tego nie daje się opisać za pomocą