Pawła II jest mi<br>najbliższa. Przecież formuła Papieża, choć jest chrześcijańska, ma też<br>wymiar ponadkonfesyjny. Jest otwarta na kulturę uniwersalną, ale i na<br>różnorodność kultur narodowych. Z kolei Europa Le Pena jest w Polsce<br>możliwa jako histeryczna reakcja na wizję Europy Attalego, Europy<br>raczej technokratycznej i zunifikowanej. Jeżeli będziemy chcieli<br>ujednolicać Europę, będzie to - prawem ruchu wahadłowego - uruchamiało<br>ogromne energie agresywnych nacjonalizmów i etnicznych czystek. Trzeba<br>starać się działać w taki sposób, aby naród miał przestrzeń<br>artykułowania swojej tożsamości - przestrzeń, którą jest kultura. Gdy<br>kultura narodowa więdnie, jest blokowana w imię pewnych ogólników<br>bazujących na ideologii Oświecenia, wtedy istnieje zagrożenie, że