przez osad, nie przeszkadzały im więc nawet duże wyrostki. Tak zapewne powstało (3) kroczenie, które od pełzania różni się tym, że z podłożem stykają się jedynie wyspecjalizowane strefy podeszwy, służące wyłącznie do tego celu i mające postać parzystych wyrostków (odnóży). W wyniku skurczu umięśnienia znajdującego się przed odnóżem jest ono unoszone, kierowane wierzchołkiem do przodu i w rozkurczu stawiane w nowym miejscu.<br>W rozwoju zwierzęcych zdolności do lokomocji wykorzystane zostały właściwości dwóch rodzajów substancji białkowych, pełniących mechaniczne funkcje już u gąbek. Konieczną mechaniczną odporność, zwartość i elastyczność zapewnił kolonii komórek stanowiącej ciało zwierzęcia wydzielany pozakomórkowo kolagen. Energię ruchu dały wewnątrzkomórkowe białka