jak teatr, jest zjawiskiem pogranicznym, to znaczy, że należy zarówno do sztuki pisarskiej, jak i do sztuki wykonawczej - tu: sztuki wygłaszania i gestu. Wynikają z tego ważkie konsekwencje. Po pierwsze: kto inny mógł mowę napisać, kto inny ją wygłosić, po drugie: mowa mogła być wygłoszona przez sprawnego mówcę bez jej uprzedniego spisania, po trzecie: utwór literacki mógł otrzymać kształt mowy, nie będąc przeznaczony do wygłoszenia.<br>Stąd i dzieje wymowy w Polsce niełatwo odtworzyć. Obok mów wygłoszonych, spisanych i szczęśliwie dochowanych, rejestrujemy długi ciąg wystąpień oratorskich, o których znaczeniu, sprawności i stylu dowiadujemy się jedynie z przekazów pośrednich. Jednakże fakt, że kronikarz