przypadku o promieniowanie chrześcijaństwa poza domenę ściśle religijną. Nie ulega wątpliwości, że poczynając od IV w. cesarstwo uważa się za chrześcijańskie. Stąd pewne zewnętrzne przejawy życia publicznego ulegają zmianom, np. święcenie niedzieli (od 325 r.), monogram Chrystusa grawerowany na monetach (od 315 r.). Wpływ chrześcijaństwa zaznacza się najsilniej w dziedzinie ustawodawstwa państwowego. Od r. 324 mnożą się prawa inspirowane przez moralność chrześcijańską. Obowiązują surowe zarządzenia, których celem jest utrudnienie rozwodu i konkubinatu. W r. 325 &lt;name type="person"&gt;cesarz Konstantyn&lt;/&gt; znosi krwawe igrzyska cyrkowe i walki gladiatorów.<br>Niełatwo stwierdzić, jak dalece zmiany prawodawstwa państwowego wpływały na przemianę obyczajów i całokształtu kultury. Niektóre dawne zjawiska