Lecz w tym związku z Europą romantyzm polski nadal pozostawał sobą. Więcej - jak pisze w ostatnio wydanym tomie "Biblioteki romantycznej" Alina Witkowska - romantycy upatrywali przyszłość Europy w odrodzeniu przez słowiańszczyznę: "Stary i chory świat Zachodu - pisze w szkicu "Ja, głupi Słowianin" przesycony cywilizacją i skarlały duchowo (nie intelektualnie) otrzymałby coś w rodzaju transfuzji młodej krwi słowiańskiej i naprowadzony zostałby na szlaki wielkiego wewnętrznego odrodzenia". Eksponowano tu oczywiście rolę Polski - odkupicielki narodów. Ten romantyczny mistycyzm, omówiony częściowo w eseju Aliny Kowalczykowej, otwierającym tom "Ciemne drogi szaleństwa" - ma widać jakieś racjonalne jądro, skoro po latach odezwie się w koncepcjach grupy skupionej wokół Buntu Młodych