fazie transformacji instytucje kościelne istotnie wzmocniły swoje wpływy. Po części dlatego, że przestały obowiązywać komunistyczne zakazy, a po części dlatego, że pewne segmenty nowej elity politycznej aktywnie działały na rzecz wzrostu politycznej roli Kościoła. W konsekwencji w ostatnich latach obserwujemy spadek autorytetu Kościoła w społeczeństwie.<br><br>&lt;tit1&gt;Wzory rekrutacji elity komunistycznej&lt;/&gt;<br>We wczesnych latach pięćdziesiątych wymiana elit w Polsce została zakończona. Wszyscy przedwojenni politycy zostali wyeliminowani, podobnie jak niekomunistyczni przywódcy z czasów wojny. To samo spotkało innych liderów społecznych: dawnych dyrektorów zastąpili awansowani robotnicy, przedwojenną administrację państwową naprędce kształcona na wieczorowych kursach "nowa inteligencja", prawników niżsi działacze partyjni wyposażeni w "rewolucyjny instynkt" itd.<br>W