twórcze i w dokonania artystyczne odbierane już przez współczesnych jako zjawiska wykraczające swym znaczeniem poza chwilową aktualność, żywość kontaktów z zagranicą, stały dopływ nowych idei - wszystko to sprzyjało rozwojowi krytyki literackiej o bardzo różnej orientacji światopoglądowej i estetycznej. Wielu krytyków osiągało swój szlif i zdobywało metodę poprzez niemal obowiązujące wówczas wojaże zagraniczne lub wieloletnie pobyty poza krajem, stając się pośrednikami między życiem artystycznym zwłaszcza Paryża, owej Mekki wszystkich aspirantów twórczości w jakiejkolwiek dziedzinie, a aktualnym stanem sztuki i literatury rodzimej, rozwijającej się w Krakowie, we Lwowie czy w Warszawie, a jednocześnie przyjmowało na siebie rolę swoistych ambasadorów literatury polskiej wśród obcych