życie zasady Manifestu z 22 stycznia: zrównanie wszystkich stanów i ich sojusz przeciwko zaborcom. W praktyce ich zalecenia sprowadzały się do pracy organicznej, koordynowanej centralnie z emigracji. Kraszewski wydawał w tym duchu corocznie (1867-1870) tom Rachunków, w których podsumowywał społeczne i polityczne poczynania polskie w trzech zaborach. Skądinąd pożyteczne wydawnictwo nie zapewniło jednak autorowi rzeczywistego wpływu na to, co się działo w kraju.<br>Do tradycji polskiej demokracji, do Manifestu krakowskiego z 1846 r. starał się nawiązywać gen. Mierosławski. W 1865 r. reaktywował on Towarzystwo Demokratyczne Polskie jako związek wojskowy, zmierzający do wywalczenia Polski w granicach z 1772 r. Program ten