Nad Europą zawisnął cień faszyzmu. Fermi, wyjeżdżając z rodziną na wręczenie nagrody Nobla do Sztokholmu nie wrócił do Włoch, lecz udał się do Stanów Zjednoczonych. Z Niemiec wyemigrował Einstein i Meitner, a z zajętej przez Niemców Danii angielski wywiad "wykradł" Bohra. Sławy fizyki światowej znalazły się po stronie aliantów. Jak wykazuje historia miejsce większości uczonych w tej walce było jasno określone, a front walki przebiegał również przez serce i umysły ludzkie.<br>Na początku lat czterdziestych badania były prowadzone we wszystkich krajach uznawanych za mocarstwa naukowe. We Francji pracowała grupa kierowana przez Irenę Joliot-Curie, córkę naszej wielkiej rodaczki i przez Fryderyka