o tym przekonana - polski dramat romantyczny przewyższa osiągnięcia Byrona, Wiktora Hugo czy jakichkolwiek innych obcych poetów; świadczy o tym próba czasu i próba teatru. W żadnym kraju dramat romantyczny nie odnosił tak długo i tak wielkich sukcesów na scenie, jak właśnie w Polsce. Stale się go czyta - a przede wszystkim wystawia na scenie, jego teatralne walory odsłaniają się wciąż od nowa. Są weń wpisane, teatralna świadomość autorów stanowi integralną część dzieł dramatycznych. Świadomość teatralna, ukształtowana nie tylko w polskim zaścianku, lecz w Europie; w ich bytowaniu emigracyjnym, przesyconym myślą o Polsce.<br>"Świadomość teatralna" romantyków to pojęcie niemal równie trudne do objaśnienia