na spostrzeżeniach może być z powodzeniem wyjaśniany przez zespół naczelnych hipotez H$, -, H. , to bynajmniej nie jest wykluczone, że w dalszej fazie zostaną przeprowadzone obserwacje stwierdzające fakty nie dające się wyjaśnić przez ten zespół hipotez czy też fakty obalające niektóre z tych hipotez. Albo więc trzeba będzie ten zespół hipotez wzbogacić, przyjmując dodatkowo jakieś hipotezy naczelne H/, H0, H1 , co prowadziłoby do kumulatywnego rozwoju teorii naukowej przez wzbogacenie jej o nowe elementy, albo przyjdzie odrzucić przynajmniej niektóre dotychczasowe hipotezy naczelne, np. dotychczas przyjmowaną hipotezę H, zastąpić przez niezgodną z nią hipotezę H5 . Często mówi się w przypadkach tego drugiego rodzaju, iż