Z trudnością można znaleźć w praktyce socjologicznej przypadek, gdy dwie zmienne powiązane są zależnością funkcyjną. Natomiast często się zdarza, iż wartość zmiennej X determinuje rozkład prawdopodobieństwa zmiennej Y. Można wtedy co najwyżej stwierdzić, że jakiś parametr tego rozkładu (np. przeciętna wartość Y ) jest funkcją X , ale teza taka jest oczywiście zasadniczo odmienna od konstatacji jednoznacznego zdeterminowania zmiennej Y przez zmienną X . Zamiast więc równania przedstawiającego Y jako funkcję X , mamy np. równanie regresji Y względem X . Symbolicznie: równanie y = f (x) zastąpione zostaje przez równanie E(Y|X = x) = f (x) , którego lewą stronę czytamy: wartość przeciętna Y przy założeniu, że zmienna