zdawałoby się, legiony imperium z satysfakcją spożywało owoce krwawych zwycięstw i podbojów. Jeszcze w 276 roku jeden z historyków pisał: "Teraz, kiedy cesarz Probus pobił barbarzyńców, nie będzie już nigdy wojen".<br>Podobnych uczuć nie dane już było przeżywać obywatelom imperium napoleońskiego, a tym bardziej sowieckiego.<br>Modne stało się ostatnio prawienie złośliwości pod adresem intelektualistów. Trudno jednak zaprzeczyć, że to oni właśnie pierwsi zwykli byli dostrzegać na horyzoncie dziejów już nadchodzący złoty wiek. O ile przed II wojną światową realizującą się utopię niektórzy z nich widzieli w Związku Radzieckim, to po 1945 roku jego miejsce zajęły Chiny, Wietnam Północny czy nawet Kuba