których synteza dokonała się we wnętrzu jakiejś masywnej gwiazdy. Ale budulec dla tych pierwiastków - cząstki elementarne, a nawet niektóre lżejsze pierwiastki - powstały już znacznie wcześniej: w pierwszych kilku minutach po Wielkim Wybuchu, jaki zapoczątkował obecną fazę historii świata. Potem gwiazda, w której zrodziły się pierwiastki chemiczne, a zwłaszcza istotny dla życia węgiel, wybuchła jako supernowa i atomy pierwiastków zostały wyrzucone do kosmicznych przestrzeni. Tam błądziły przez <orig>milionlecia</> w postaci gazu i pyłu, unoszone polami ciążenia. Następnym ważnym aktem antropogenezy było powstanie z tego pyłu i gazu nowego pokolenia gwiazd i planet. Na jednej z takich planet, na tej, która zawierała odpowiednie