ryzykowne, bowiem redukcyjne warunki w osadzie niekoniecznie muszą oznaczać występowanie takichże warunków w wodzie morskiej, a cóż dopiero mówić o atmosferze. Przywykło się jednak uważać, że do około 2,2 mld lat temu (2,2 Ga, gigaannus to 109 lat) atmosfera Ziemi nie zawierała istotnej domieszki tlenu. Tak więc procesy życiowe najdawniejszych organizmów odbywać się musiały w warunkach beztlenowych.<br>Nie tylko pod tym względem warunki, w których powstawało życie, nie przystają do zasady aktualizmu geologicznego. Odmienne były nawet morza i kontynenty. W zachowanych do dziś fragmentach skorupy ziemskiej powstałych w erze archaicznej występują skały wylewne, zwane komatytami, których temperatura topnienia wynosi