W języku prasłowiańskim chłop – wówczas w formie cholpъ – oznaczał poddanego lub niewolnika.

Dalsza etymologia jest niepewna. Jedna z hipotez za punkt wyjścia przyjmuje prasłowiańskie choliti o znaczeniu ‛otaczać, ogarniać, osłaniać’, a pierwotne znaczenie chłopa rekonstruuje jako ‛taki, którego otacza się opieką, człowiek niedorosły lub bezwłasnowolny’ (za słownikiem etymologicznym W. Borysia). W słowniku Lindego, pochodzącym z początku XIX wieku, chłop figurował jeszcze jako wyraz pogardliwy, neutralnym terminem był wówczas rolnik lub włościanin.