społeczeństwa państwu i w nadaniu ideologii państwowej sakry religijnej odegrał Kościół prawosławny. Jego podporządkowanie państwu było tak silne, że ani wyraźne bluźnierstwa Piotra, ani sekularyzacja dóbr kościelnych, ani brutalne poczynania z hierarchią nie wywołały większych protestów ze strony oficjalnego Kościoła. Protestowali tylko raskolnicy, okrutnie za to prześladowani. Po śmierci patriarchy Adriana w 1700 r. Piotr nie pozwolił obsadzić tronu patriarszego, zlecając tymczasowe zastępstwo metropolicie riazańskiemu. W 1721 r. oficjalnie zniósł patriarchat i podporządkował Kościół jednemu z kolegiów rządowych, zwanemu Najświętszym Synodem Rządzącym. W skład Synodu wchodzili odpowiednio dobrani duchowni, ale na jego czele stał mianowany przez cara świecki oberprokurator. Odtąd Kościół