1054 r. była to już otwarta schizma, w której &lt;name type="person"&gt;Konstantynopol&lt;/&gt; i &lt;name type="person"&gt;Rzym&lt;/&gt; stanowiły dwa, nie uznające się wzajemnie, ośrodki władzy chrześcijańskiego świata. Chrześcijaństwo musiało czekać do 1965 r., aby &lt;name type="person"&gt;papież Paweł VI&lt;/&gt; i &lt;name type="person"&gt;patriarcha Wschodu, Atenagoras&lt;/&gt;, zdjęli wzajemne ekskomuniki, którymi obrzucili się w XI w. ich poprzednicy. <br><br>&lt;tit1&gt;Czekanie na odwilż&lt;/&gt;<br>Cerkiew ruska początkowo nie przyjęła do wiadomości decyzji patriarchatu &lt;name type="place"&gt;Konstantynopola&lt;/&gt; o zerwaniu z &lt;name type="place"&gt;Rzymem&lt;/&gt;. W pierwszych trzech stuleciach w &lt;name type="place"&gt;Kijowie&lt;/&gt; podejmowano wysiłki zmierzające do podtrzymania jedności. Dopiero przeniesienie centrum życia religijnego na tereny &lt;name type="place"&gt;Rusi Moskiewskiej&lt;/&gt; stworzyło warunki do nieprzyjaznego &lt;name type="place"&gt;Zachodowi&lt;/&gt;, bizantyjsko-ruskiego prawosławia.<br> W 1988 r., kiedy obchodzono w &lt;name type="place"&gt;Kijowie&lt;/&gt; Wielki