dla ojczyzny należy oczywiście pełnić, ale za godziwą opłatą. Na płomienne zaklęcia tak często dziś przywoływanego Piotra Skargi, który wzywał do bezinteresownej pracy dla dobra Rzeczypospolitej, współcześni mu odpowiadali lekceważącym wzruszeniem ramion. Inaczej nie mógł pisać człowiek, nie mający na utrzymaniu rodziny, za to zobowiązany do bezinteresownej służby dla Towarzystwa Jezusowego, a tym samym i dla Kościoła.<br>Podobnym wzruszeniem ramion kwitowano apele autora Kazań sejmowych wzywające do radykalnej reformy państwa w duchu jego wzmocnienia. Nie z sarmackich to umysłów wszakże płynie dzisiejszy brak zrozumienia dla takiego właśnie modelu Rzeczypospolitej.<br>Niechęć do silnego państwa wynika po prostu z dziejów ostatnich dwóch stuleci