suzdalscy: Jerzy Dołgoruki (1125-1157) i Andrzej Bogolubski (1157-1174), prowadzący w XII wieku kolonizację Zalesia, uzyskali hegemonię wśród Rurykowiczów. W 1169 r. Andrzej Bogolubski zdobył i zniszczył Kijów, sprowadzając w ten sposób jego znaczenie do roli jednego z wielu dzielnicowych ośrodków. Przyjąwszy tytuł wielkiego księcia, nie osiadł jednak w Kijowie, zakładając nową siedzibę we Włodzimierzu nad Klaźmą. Nie udało mu się natomiast opanować Wielkiego Nowogrodu. <br><br> W ten sposób już u schyłku XII wieku zarysował się rozpad Rusi nie tylko na liczne książęce dzielnice, ale na mające trwalsze znaczenie terytoria o odmiennych strukturach polityczno-gospodarczych. Były to upadająca Ruś Kijowska (późniejsza