była dla Hiszpanii klęską, najazd Napoleona, brutalny i zdzierski, pogruchotał cały kraj, a restauracja Ferdynanda VII nie polepszyła sytuacji. W samej Hiszpanii uboga Kastylia zawsze żyła z wyzysku swego "obwarzanka" - Katalonii, Walencji, Asturii; Galicji etc. Na większą skalę ten proces powtórzył się w Imperium hiszpańskim: Niderlandy (potem zredukowane do hiszpańskich Niderlandów czyli dzisiejszej Belgii), Franche-Comte, Mediolan, Neapol, wreszcie obie Ameryki utrzymywały metropolię, która odcinała kupony, nic w zamian nie dając. W 18-ym wieku odpadły posiadłości europejskie: Austria przejęła Belgię, Mediolan i hegemonię we Włoszech, Neapol i Parma się usamodzielniły pod własnymi dynastiami. Koło 1820 roku odpadły kolonie, które dawały