reminiscencjami magii i koncepcji kosmologicznych. Pająk występował obok wieszanego na Boże Narodzenie podłaźniczka, wierzchołka jedliny, zawieszonego szpicem do dołu. Święta kreowały specjalny nastrój, nie wolny od tajemnicy, reliktów zbiorowej pamięci ludu. Dopiero w XX w. <br><page nr=108><br>przyszła do nas z Niemiec moda na stojące drzewka, udekorowane jabłuszkami, orzechami i kolorowymi girlandami. <br>Pająki utożsamiano niekiedy ze "światami", podwieszoną luźno u powały kulista forma, zlepioną z opłatków. Zarówno "Świat", jak i lekki, chybotliwy pająk, poruszały się pod wpływem ciepłego powietrza bądź wprawione ręka w ruch wirowy, tworząc ludowy pierwowzór ruchomych rzeźb Caldera. <br>W pierwszej połowie XIX w. pająk stanowił już stały element dekoracji izby