to, że zaczął się proces długotrwały, ale też nieuchronny, który doprowadzi do powstawania organizacji pozarządowych w krajach ważnych z polskiego punktu widzenia. We <name type="place">Francji</> i w <name type="place">Niemczech</>, gdzie ze stowarzyszaniem polonijnych organizacji jest jeszcze gorzej. Dla innych związków polonijnych kongres francuski, z jego wszystkimi wewnętrznymi sporami, mógłby być właściwie przykładem. <q>- Tym bardziej że siła francuskiej <name type="org">Polonii</> to nie tylko jej liczebność, ale też jej intelektualna moc</> - twierdzi prof. <name type="person">Stelmachowski</>. Jego zdaniem problem z północą to kwestia socjologiczna. Tam od dawna nie napływały żadne nowe polskie fale, a przyjmowały je wciąż <name type="place">Paryż</> i południe. Dzisiaj francuskie górnictwo już praktycznie nie istnieje, potomstwo tamtej emigracji