przed laty uwagę Brückner, pisząc: "Cała Polska szlachecka była na rozjezdnem, ależ nikt choćby o przewodniku po Włoszech nie pomyślał".<br>Istotnie, jakże niewiele książek tego typu trafiało ówcześnie na półki księgarskie. Dopiero w XIX-XX stuleciu ukazały się pamiętniki Erazma Otwinowskiego, Piotra Zborowskiego czy Zbigniewa Lubienieckiego z podróży do Turcji. U schyłku XVI wieku Marcin Broniewski opisał swą wyprawę na Krym, ale jego książka wyszła w Niemczech (1595). Tam też tylko ukazała się relacja Andrzeja Taranowskiego z podróży do Turcji oraz w stepy tatarskie. Natomiast dziennik Sefera Muratowicza z legacji do Persji, odbytej w latach 1601-1602, wyszedł dopiero w 1745 roku