Rządy po nieszczęsnym Helim objął jego wychowanek Samuel. Nie nastąpiło to jednak zaraz po klęsce pod Afek. Dopiero po upływie wielu lat misji reformatorskiej i krzewienia czystego jahwizmu Samuel umocnił swoje wpływy do tego stopnia, że stał się faktycznym władcą Izraela. Odbudował tym samym ustrój teokratyczny, tak skompromitowany przez poprzednika.<br>Żydzi zaliczają Samuela do największych swoich proroków. Nawet Kościół katolicki uważa go za świętego i prekursora Chrystusa. Święty Hieronim utrzymuje, że cesarz Arkadiusz (377-408 n.e.) przeniósł jego prochy z Ramataim do Turcji, skąd z kolei jego córka Pulcheria (405-453) zabrała je do Konstantynopola, by wśród religijnych uroczystości złożyć