to dni osnute szarością i mgłami, rozmokłe jesienną słotą i przeniknięte przykrym, skowyczącym wichrem - tłumił tę myśl i spychał w głąb to pytanie, lecz słowa nieraz powracały uporczywie, jątrzyły do żywego - - Co dalej?... Co będzie dalej?<br>Odpowiedź przyszła niespodziewanie szybko.<br>Późną jesienią zjechała do wsi delegacja zaciągowa dla dokonania - jak corocznie - rewizji popisowych, którzy w styczniu podlec mieli poborowi do armii Królestwa. Kazimierz aż osłupiał w niezmiernym zadziwieniu, otrzymawszy nakaz stawienia się do dworu, gdzie delegacja sprawowała swe czynności. Poszedł pełen najgorszych przeczuć.<br>W istocie, pan Czartkowski postanowił skorzystać z prostego pomysłu, jaki w swoim czasie przy czarnej kawie podsunął mu