ustrój prądów powietrza w dolnej troposferze, w którym dwa razy w roku zmieniają one kierunek na przeciwny. Te prądy powietrza o stałych dla danej pory roku charakterystycznych cechach i wyraźnych zmianach dominującego kierunku wiatru na przełomie zimy i lata oraz lata i zimy noszą nazwę monsunów. Na obszarach objętych tą cyrkulacją wyróżnia się więc monsun zimowy i monsun letni.<br> Dość długo uważano, że przyczyną cyrkulacji monsunowej jest wyłącznie letnie ogrzanie lądu i znaczne jego ochłodzenie w zimie. Monsuny traktowano jako cyrkulację podobną do bryzowej, lecz zachodzącą na znacznie większą skalę. Sądzono, że prądom powietrza występującym w dolnej troposferze odpowiadają prądy w