być należycie rozwijane. Na XVII Zjeździe partii koncepcja zniesienia gospodarki towarowo-pieniężnej, a więc centralna idea komunistycznego programu gospodarczego, uznana została za przesąd, który należy przezwyciężyć w interesie ekonomicznego rozwoju. Na następnym stadium pieriestrojki Gorbaczow począł przedstawiać rynek jako najlepszy, najbardziej efektywny i najbardziej demokratyczny mechanizm kooperacji ekonomicznej, konieczny instrument cywilizacji, bez którego nie może funkcjonować gospodarka planowa. W czerwcu 1989 roku najbliższy doradca Gorbaczowa, Aleksander Jakowlew, powiedział wprost, że Marksowska wizja gospodarki <orig>bezrynkowej</> nie sprawdziła się w praktyce i że próby jej urzeczywistnienia stworzyłyby tylko wygodną bazę dla dyktatury. Tej otwartej rehabilitacji rynku towarzyszyło poparcie dla różnych form własności spółdzielczej