ideologicznych w XX wieku. Tzn. że z punktu widzenia dzisiejszej refleksji nad historią dwudziestowiecznych ideologii problemy te odnajdziemy w każdej odmianie socjalizmu: narodowej, międzynarodowej czy rewizjonistycznej. I oczywiście rację ma Zimand powiadając, że jest to tekst "orwellowski". Zawarte są w nim także i te pytania, którym kilkadziesiąt lat później Orwell da wyraz tak dramatyczny. A mianowicie pytania o - skrótowo rzecz ujmując - granice między racją jednostki a racją doktryny . Spróbuję wymienić kilka z tych pytań, sformułowanych, jak mi się wydaje, przez Berenta.<br> A więc, po pierwsze: jaka jest rola ideologii w sterowaniu masami i dokąd może ona zaprowadzić? A przede wszystkim kto jest