z realnego poczucia krzywdy klasy społecznej, z którą się solidaryzowali, i z poczucia gwałtu politycznego dokonywanego na całym społeczeństwie polskim. Tą drogą bunt odradzał w swych wyznawcach zanikłą w szerszym społeczeństwie zdolność przeżywania więzi społecznej, nadawał ich życiu inny, szerszy wymiar i sens, ukazywał im cele godne walki, bronił przed dekadencką pustką epoki.<br>Bunt zwracał wreszcie wolność. Wypowiedzenie wojny systemowi carskiemu oznaczało odrzucenie kondycji "&lt;q&gt;wiernego poddanego&lt;/&gt;", odmowę podporządkowania się potępianej rzeczywistości socjalnej i politycznej. Podjęcie działalności zmierzającej - choćby w swych najodleglejszych perspektywach - do zmiany systemu czyniło z ludzi, którzy się na to zdecydowali, obywateli tego przyszłego świata wolności, równości i braterstwa