w XV w. całkowicie podległego Moskwie. Wstrzymanie dowozu zboża przez Moskwę wywoływało w Nowogrodzie głód i rozruchy ubogiej ludności. <br><br> Konsekwentna antynowogrodzka polityka wielkich książąt moskiewskich miała poparcie społeczeństwa wielkoruskiego, sprzyjającego likwidacji rozbicia politycznego kraju. Walka o Nowogród była więc walką o zjednoczenie narodowe. Zjednoczenie to jednak miało się dokonać pod despotyczną władzą, niszczącą nowogrodzkie tradycje demokratyczne. <br><br> W 1456 r., pobiwszy Nowogrodzian pod Russą, wielki książę Wasyl II Ślepy (1425-1462) zmusił ich do uznania swego zwierzchnictwa i do wyrzeczenia się samodzielnej polityki zagranicznej.<br><br> Przy pierwszej okazji jednak Nowogród zrzucił krępujące go więzy. Zdając sobie sprawę z tragizmu sytuacji, w której utrzymanie