np. Łodzi) niemiecki personel nadzorczy po części nawet nie mówił po polsku.<br>Pierwsze ustawowe ograniczenia pracy młodocianych i kobiet (1882-1885) nie były kontrolowane przez władze, gdy idzie o Królestwo, aż do lat dziewięćdziesiątych. To samo tyczyło się opłakanych warunków bezpieczeństwa pracy. Urządzenie kasy chorych czy szpitala przyfabrycznego zależało od dobrej woli przedsiębiorcy. Większe zakłady obowiązane były wprawdzie utrzymywać szpitale i lekarzy fabrycznych, lecz ta opieka zdrowotna była zupełnie niewystarczająca. Fatalne były też warunki mieszkaniowe: budownictwo nie nadążało za przyrostem ludności, zwłaszcza w uboższych dzielnicach. Rodziny robotnicze gnieździły się w Warszawie po 9-10, a nawet po 14 osób w jednej izbie