się brakiem gradientu zawartości tlenu jest określony mianem ortogrady. Gdy w hipolimnionie następuje redukcja zawartości tlenu w efekcie procesów utleniających, powstaje stratyfikacja, a krzywa obrazująca ten układ to klinograda. Gdy wskutek przemieszczania tlenu, dzięki falowaniu, z epilimnionu w warstwy głębsze maksimum zawartości tlenu wystąpi w metalimnionie, wówczas jest to rozkład dodatnio heterogradowy. Może zaistnieć też sytuacja odwrotna, tzn. w metalimnionie mogą wystąpić wyraźne ubytki tlenu, np. gdy na granicy metalimnionu i hipolimnionu wystąpi nagromadzenie utleniającej się materii organicznej z epilimnionu, wówczas układ taki nazywa się ujemnie heterogradowym (ryc. 39).<br>W jeziorach eutroficznych w strefie umiarkowanej rozkład zawartości tlenu jest ściśle zależny