jej ramy. Wypada tu wspomnieć dwóch filozofów: Herberta Spencera i Henri Bergsona. Choć bardzo różni od siebie, są typowi pod pewnymi względami. Obydwaj uczynili z ewolucji podstawowe prawo czy raczej zasadę filozoficzną, rządzącą całą rzeczywistością, od świata atomów, przez wszystkie przejawy życia i działalności człowieka, aż po najodleglejsze gwiazdy i galaktyki. Spencer traktował ewolucję na sposób mechaniczny: wszystkie zmiany sprowadzają się, według niego, do podziałów na części składowe i połączeń według nowych proporcji. Bergson natomiast dopatrywał się wszędzie działania <q>"siły życiowej"</> (<foreign>élan vital</>), istotnie różnej od wszystkich znanych sił fizycznych. Siła życiowa przenika wszystko i dodaje do świata element dynamicznej i