religijnej, duchowej, społecznej, nawet politycznej. W czasach "Solidarności" Częstochowa była ważna dla całej Polski w sensie słów Ojca Świętego Jana Pawła II: "Tu zawsze byliśmy wolni". Na ulicach Częstochowy, w Alejach Najświętszej Maryi Panny śpiewało się pieśni wolnościowe, chociaż panował reżim socjalistyczny. Tu ludzie istotnie czuli się wolni. I dziś, gdy chodzi o liczbę sympozjów, zjazdów międzynarodowych, spotkań - to jest ich bardzo dużo - aule jasnogórskie, seminaryjne, Doliny Miłosierdzia i innych instytucji są wypełnione. Odbywają się tu bardzo ważne imprezy kulturalne, wygłaszane są setki referatów, trwa głębokie zamyślenie. Częstochowa powinna być bardzo dobrym zapleczem, również gdy chodzi o naukę. Mam na myśli uniwersytet, którego