widzenia logiki formalnej zachowania te są <br>bowiem irracjonalne - odpowiedzi mistrzów zen na pytania uczniów nie <br>mają związków z pytaniami, a bolesne karcenie ucznia przez mistrza <br>następuje bez powodu. Wielu mistrzów zen było wykształconymi ludźmi, <br>którzy zgłębili filozoficzne doktryny, ale nie znaleźli w nich odpowiedzi na <br>dręczące ich pytania. Dlatego właśnie gotowi byli kroczyć drogą najtrudniejszą <br>dla rozumu klasycznego - drogą ku istocie sprzeczności. Czuli bowiem, iż <br>właśnie sprzeczność jest istotą rzeczywistości. Podobnie myślał Pascal, który <br>odkrył, że "jednym sposobem zbliżenia się do rzeczywistości ludzkiej jest <br>mówienie jednocześnie Ťtakť i Ťnieť". <br>Filozofia zen jest logiczna i racjonalna, ale tylko i wyłącznie z punktu <br>widzenia