i jego permscy potomkowie (północna Araeoscelis czy Heleosaurus z Gondwany) były to drobne, zapewne owadożerne zwierzęta wielkości jaszczurki. W końcu permu zaznaczyła się w tej gałęzi tendencja do zaniku łuku kostnego ograniczającego od dołu otwory skroniowe. Przystosowane do życia wodnego formy gadów o takiej czaszce dały początek plezjozaurom, plakodontom i ichtiozaurom, ważnym i przedstawianym już grupom mezozoicznego nektonu. Dodatkowe ruchome połączenia między kośćmi przy zaniku łuku jarzmowego cechują jaszczurki, których wyodrębnienie nastąpiło we wczesnym triasie (ryc. 13.12). Jedyna archaiczna gałąź rozwojowa przetrwała do dziś w postaci reliktowej hatterii Sphenodon, której przodkowie w triasie mieli nawet istotny udział w ekosystemach. Hatteria