metafora, czy też kryje się za tym realna rzeczywistość?<br>To nie tylko metafora. To znaczy, że zło jest realne i jest realnie obecne w świecie. Wiele osób dziś twierdzi, że jest to konfesyjny oraz anachroniczny punkt widzenia, że "nowoczesny człowiek nie wierzy w diabła". Jest to bardzo zdradliwy i niebezpieczny idealizm. Takim ludziom chciałbym przypomnieć słowa Leszka Kołakowskiego, który omijając kwestie metafizyczne i analizując obecność diabła w ludzkiej kulturze, a więc odchodząc od religijnego punktu widzenia, lecz za to uchylając zarzut, że ekstrapoluje swoje konfesyjne poglądy na innych ludzi, tak pisał w eseju o diable: &lt;q&gt;&#132;Diabeł, podobnie jak inne uniwersalne