dlatego, powiada Huntington, że międzycywilizacyjne różnice mają charakter nie tylko realny, lecz fundamentalny, będąc zakorzenione w czynnikach kulturowych, kształtujących się przez stulecia.<br>Choć różnica nie oznacza z konieczności konfliktu, historia uczy, że najgwałtowniejsze i najbardziej długotrwałe zmagania toczyły się pomiędzy cywilizacjami.<br>Po wtóre - świat maleje, współczesne wędrówki ludów zagęszczają międzycywilizacyjne interakcje, co z kolei wzmacnia świadomość własnej cywilizacyjnej tożsamości oraz poczucie różnicy i nierzadko - wrogości.<br>Dalej: modernizacja gospodarcza i społeczna pociąga za sobą osłabienie tradycyjnych tożsamości, lokalnych i narodowych.<br>W ich miejsce wchodzi na ogół religia, często w formie takiego czy innego fundamentalizmu.<br>Po czwarte - następuje znamienne odwrócenie: dawniej w krajach