z elekcją Zygmunta III Wazy na tron polski. Jedyny syn i spadkobierca Jana III miał odtąd spędzać większość czasu po drugiej stronie Bałtyku, a jego kompetencje mogła, po śmierci starego króla, przejąć arystokratyczna rada państwa. Opracowany przez arystokrację i zaakceptowany już w 1587 r. przez Jana III i Zygmunta statut kalmarski dobrze ilustruje ideały polityczne, jakie przyświecały arystokratom. Podczas nieobecności monarchy w Szwecji krajem miała rządzić siedmioosobowa regencja złożona z nominowanych przez króla na 2-3 lata osób. Wszyscy ministrowie, gubernatorzy prowincji i urzędnicy lokalni wywodzić się mieli wyłącznie ze szlachty szwedzkiej. Nominacji na urzędy dokonywał wprawdzie król, ale jego możliwości