Antonim Jabłonowskim. Różnice zdań dotyczyły ustroju i granic przyszłej Polski; Jabłonowski był zwolennikiem tradycji 3 Maja, Pestel republikaninem; Jabłonowski obstawał przy granicach przedrozbiorowych, gdy Pestel, gotów do ustępstw od zasady etnograficznej, nie chciał jednak przesądzać ich z góry.<br>Strona polska ociągała się z przystąpieniem do wspólnej akcji. Później dopiero, po klęsce dekabrystów, lewica polska nawiązywała do tego epizodu, uznając w nim słusznie punkt zwrotny w stosunkach między obu narodami.<br>Nagła śmierć Aleksandra I przyspieszyła kryzys. W grudniu 1825 r. spiskowcy petersburscy porwali się do walki, chcąc wykorzystać zamęt związany z bezkrólewiem.<br>Nowy car Mikołaj I (1825-1855) stłumił powstanie grudniowe; proces