tego rodzaju odnoszą się do produktu krajowego lub produktu narodowego brutto i bazują na porównaniach rozmaitych wskaźników makroekonomicznych, takich jak podaż pieniądza czy konsumpcja energii. F. Schneider, stosując tzw. electricity input approach, podaje na przykład, że wielkość nieformalnej gospodarki w relacji do PKB może w Polsce dochodzić do 28%, co lokuje Polskę w grupie krajów europejskich, w których zakres występowania szarej strefy w gospodarce jest stosunkowo wysoki11. Pokazuje także, że szara strefa od początku lat sześćdziesiątych w większości krajów europejskich systematycznie rośnie - na przykład w Szwecji z mniej więcej 2% PKB do 16 %, w Danii z 4,5 % PKB do 17